Sąsiedzi mogą się kochać lub nienawidzić. Posiadanie sąsiada, z którymi łączą nas życzliwe stosunki jest jedną z cenniejszych rzeczy w życiu. To nie tylko komfort podczas codziennego korzystania ze swojej własności, ale również poczucie bezpieczeństwa, że gdy wyjedziemy na wakacje, sąsiad czujnym okiem dopatrzy naszego domu. Niestety nie każdy ma tyle szczęścia. Nie brakuje sytuacji, w których to sąsiad jest największym wrogiem, a konflikty z nim są na porządku dziennym. Czy istnieją metody na ich ograniczenie – dla naszego wspólnego dobra?
Co jest powodem sporów sąsiedzkich?
- Naruszenie granic nieruchomości – walka o miedzę, to jeden z najczęstszych powodów konfliktów. Celowe lub nie wejście ze swoją nieruchomością na teren działki sąsiada, może być zniewagą, której nie zapomina się do końca życia. Tu już nie chodzi o zabranych kilkanaście lub kilkadziesiąt centymetrów gruntu, ale sam fakt zignorowania świętego prawa do posiadania własności.
- Ustanowienie drogi koniecznej – w całym kraju nie brakuje działek, które nie mają prawnie zapewnionego dostępu do drogi publicznej. Aby móc się dostać do takiej działki, konieczne jest przejechanie przez sąsiadujące z nią nieruchomości. To również może być powodem wielu konfliktów i sporów, a także roszczeń dotyczących wynagrodzenia i partycypowania w kosztach utrzymania drogi dojazdowej. Jeśli sąsiad nie wyraża zgody na ustanowienie służebności na Twoją rzecz, warto udać się po pomoc do specjalistów.
- Zalewanie działki sąsiada – nadmierne podwyższenie poziomu gruntu może prowadzić do tego, że woda będzie spływała na działkę sąsiada. To oczywiście wiąże się z wieloma problemami, jak zalewanie ogrodu, niebezpieczne podwyższanie się poziomu wód gruntowych, wdzieranie się wody do szamba, zawilgocenie fundamentów i wiele innych.
- Uciążliwa działalność – dom z założenia jest miejscem odpoczynku, w którym chcemy się czuć bezpiecznie i komfortowo. Zakład produkcyjny działający tuż za ogrodzeniem lub uciążliwa ferma drobiu skutecznie to uniemożliwia. Jak można takiej sytuacji zaradzić, jeśli ktoś prowadzi legalnie działalność na działce obok?
W tych oraz wielu innych przypadkach odpowiedzią są mediacje sąsiedzkie. Przeprowadza się je na wniosek stron konfliktu lub z polecenia sądu, do którego sprawa mogła trafić. Kto jest mediatorem? Jeśli mediacje zarządza sąd, to zwykle również on ustanawia mediatora, w pierwszej kolejności biorąc pod uwagę stałych mediatorów, którzy posiadają stosowne wykształcenie, predyspozycje i doświadczenie do prawidłowego załatwienia sprawy. Strony mogą same wskazać mediatora z listy umieszczonej na stronie internetowej sądu lub w mediacji prywatnej skorzystać z pomocy osoby cieszącej się ich zaufaniem.
Jaki finał mogą mieć mediacje sąsiedzkie?
Pozytywny – oznacza to że stronom konfliktu udało się wypracować porozumienie. Może nią być podpisanie umowy służebności lub rozwiązanie zarzewia konfliktu – wód zalewających działkę, ograniczenia uciążliwej działalności lub przebudowaniu ogrodzenia lub odkupienia zajętego bezumownie gruntu.
Negatywny – jeśli stronom konfliktu nie udało się wypracować rozwiązania problemu, mediacji nie można uznać za sukces. Pozostaje wówczas oddanie sprawy do sądu, który rozstrzygnie konflikt niezależnie.